Μελέτη, ανάλυση και αξιολόγηση ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών συστημάτων με τη μέθοδο της Αναλυτικής Ιεραρχικής Διαδικασίας (Analytic Hierarchy Process–ΑHP) στην προοπτική ανάδειξης καλών πρακτικών για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα
Μεταπτυχιακή εργασία
Author
Τριανταφύλλου, Κωνσταντίνος
Σπαράκη, Δέσποινα
Date
2020-06Advisor
Σπυριδάκος, ΑθανάσιοςKeywords
Αναλυτική Ιεραρχική Διαδικασία ; Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ; Αξιολόγηση εκπαιδευτικών συστημάτων ; Ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα ; Analytic Hierarchy ProcessAbstract
Βασικός σκοπός αυτής της εργασίας είναι η ανάδειξη καλών πρακτικών από εφαρμοσμένα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα και η υιοθέτηση τους από το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Επιλέχθηκαν, μελετήθηκαν και αξιολογήθηκαν τα εκπαιδευτικά συστήματα έξι ευρωπαϊκών χωρών. Η επιλογή τους έγινε με κριτήρια αντιπροσωπευτικότητας σε ότι αφορά τις εκπαιδευτικές δομές, μεταξύ όμως των χωρών που παρουσιάζουν υψηλούς κρίσιμους εκπαιδευτικούς δείκτες. Επιλέχθηκαν χώρες με συγκεντρωτικά εκπαιδευτικά συστήματα όπως η Γαλλία η Γερμανία και η Αυστρία αλλά και με αποκεντρωμένα συστήματα διαφορετικών μορφών, όπως αυτό της Δημοκρατίας της Τσεχίας που αποκεντρώνει στο θεσμό του διευθυντή του σχολείου αλλά και έντονα αυτοδιοικητικά αποκεντρωμένα όπως αυτό της Φινλανδίας
ή περισσότερο τεχνοκρατικά αποκεντρωμένα όπως το εκπαιδευτικό σύστημα της Ολλανδίας. Η μελέτη των εκπαιδευτικών συστημάτων, έγινε μέσα από έγκυρα εκπαιδευτικά δίκτυα όπως το δίκτυο Ευρυδίκη, αντλήθηκαν στοιχεία από μελέτες και έρευνες του ΟΟΣΑ, της Eurostat, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των στατιστικών υπηρεσιών των εμπλεκομένων χωρών, των ιστοσελίδων των υπουργείων Παιδείας τους, των ιστοσελίδων των Σχολικών Επιθεωρήσεων και διάφορων εθνικών εκπαιδευτικών οργανισμών, στην προσπάθεια να αποτυπωθούν στην πραγματική τους διάσταση τα χαρακτηριστικά και οι παράμετροι των εκπαιδευτικών συστημάτων αλλά και οι κοινωνικές προεκτάσεις τους. Χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία όπως η μέθοδος χάραξης στρατηγικής της Ισορροπημένης Κάρτας Επιδόσεων (Balanced Scorecard) αλλά και η μέθοδος της Αναλυτικής Ιεραρχικής Διαδικασίας (Analytic Hierarchy Process–ΑHP) για την αξιολόγηση των πτυχών των εκπαιδευτικών συστημάτων, με χρήση έντεκα επιλεγμένων κριτηρίων τους και αντίστοιχων χαρακτηριστικών τους με σκοπό την κατάταξη τους από το καλύτερο στο χειρότερο, ανά κριτήριο, πτυχή και στο σύνολό τους. Μέσα από αυτές τις διαδικασίες αναδείχθηκαν καλές πρακτικές για κάθε πτυχή των εκπαιδευτικών συστημάτων. Η μέθοδος αυτή ακολουθήθηκε γιατί είναι γεγονός ότι η αυτούσια μεταφύτευση ενός εκπαιδευτικού συστήματος από μια χώρα σε μια άλλη δεν ευδοκιμεί και δεν πετυχαίνει η εισαγωγή εκπαιδευτικών συστημάτων στο σύνολό τους. Διαπιστώθηκε όμως ότι είναι εφικτό να εντοπιστούν καλές πρακτικές σε πτυχές εφαρμοσμένων εκπαιδευτικών συστημάτων και να προσαρμοστούν σε άλλα εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών. Για παράδειγμα, παρά του γεγονότος ότι το φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα κατατάχθηκε πρώτο συνολικά ανάμεσα στα έξι συστήματα που αξιολογήθηκαν, έχει ως αχίλλειο πτέρνα την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών, στην οποία όμως άλλα εκπαιδευτικά συστήματα ακολουθούν πετυχημένες διαδρομές. Αποτυπώθηκε η σημερινή κατάσταση του Ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος στους κρισιμότερους εκπαιδευτικούς δείκτες και παρουσιάστηκε μια σύντομη ιστορική αναδρομή των προσπαθειών αξιολόγησής του. Η εργασία ολοκληρώθηκε με προσαρμοσμένες προτάσεις υιοθέτησης καλών πρακτικών σε επιλεγμένα μέρη του
Ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος που καθοδηγήθηκε από τα αποτελέσματα της 7 εφαρμογής της Αναλυτικής Ιεραρχικής Διαδικασίας στα έξι ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα.
Abstract
The main purpose of this project is to highlight good practices in educational systems that have been applied across Europe and to encourage their incorporation into the Greek educational system. The educational systems of six European countries were selected, studied and evaluated. They were selected on the basis of their representativeness criteria for educational structures, strictly among countries with
high critical educational indicators. Not all of the educational systems that were chosen are of the same form; there are countries with centralized ones, such as France, Germany and Austria, but also countries with decentralized ones, such as the Czech Republic, Finland and the Netherlands. The study of these educational systems was based on valid educational networks, such as the Eurydice network, and data were drawn from studies and research by the OECD, Eurostat, the European Commission, the statistical services of the six countries, the websites of their Ministries of Education, the websites of their school inspections and various national educational organizations, in an attempt to illustrate the real characteristics and parameters of these educational systems as well as their impact on social developments. Tools such as the Balanced Scorecard strategy (BsC) and the Analytic Hierarchy
Process (AHP) method were used to evaluate each aspect of the chosen educational systems using eleven selected criteria and their corresponding characteristics, aiming to rank them from best to worst, by criterion, aspect and in their entirety. Through these processes, good practices have emerged for every aspect of the six educational systems. This method was used because it is a fact that the incorporation of one educational system from one country to another does not work; the introduction of educational systems as a whole does not succeed. However, it has been found that it is possible to identify good practices in aspects of applied education systems and to adapt them in order for them to fit in the educational systems of other countries. For example, despite the fact that the Finnish educational system is ranked first among the six systems evaluated, it has the Achilles’ Heel when it comes to its teachers
professional development, which is not a problem for other educational systems. The current state of the Greek educational system was captured in the most critical educational indicators and a brief historical overview of its evaluation efforts was presented. The finishing touch was added to the project by presenting customized proposals for the incorporation of good practices in selected parts of the Greek
educational system, which was guided by the results of the implementation of the Analytical Hierarchical Process on the six European educational systems.