Ευρωπαϊκή Ενωση και ανθρώπινα δικαιώματα

Abstract

Η Συνθήκη της Λισαβόνας (1η Δεκεμβρίου 2009) εισάγει σημαντικές νομοθετικές αλλαγές όσον αφορά το νομικό πλαίσιο της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πιο σημαντικές από τις αλλαγές αυτές αφορούν τη ρητή αναγνώριση της δεσμευτικής νομικής ισχύος του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, την εισαγωγή του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ στο πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ και την καθιέρωση της δυνατότητας της ΕΕ να τηρήσει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Κατά συνέπεια, μετά την έναρξη ισχύος του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, από την 1η Δεκεμβρίου 2009, όλα τα θεσμικά όργανα και οργανισμοί της ΕΕ, καθώς και όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ, πρέπει να τηρούν και να εφαρμόζουν τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο πρέπει να σέβονται και να εφαρμόζουν τις διατάξεις των Συνθηκών της ΕΕ. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει στο μέλλον κάθε πεδίο της νομοθεσίας της ΕΕ, επειδή τα νομοθετικά όργανα της ΕΕ υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τον Χάρτη της ΕΕ κατά τη θέσπιση νομοθεσίας. Παρά το γεγονός ότι η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων αυξήθηκε σημαντικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η έναρξη της ισχύος του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων περιέπλεξε περισσότερο το ήδη πολυεπίπεδο σύστημα προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσθέτοντας ένα νέο επίπεδο προστασίας.