Διερεύνηση βαθμού ευαισθητοποίησης επί θεμάτων πρακτικών εξοικονόμησης νερού σε οικιακή κλίμακα

Abstract

Η παρούσα Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία διαμορφώθηκε από ερωτηματολόγιο 15 ερωτήσεων και δόθηκε σε 70 άτομα που καλέστηκαν να απαντήσουν εάν εφαρμόζουν μέτρα εξοικονόμησης νερού και πόσο ενδιαφέρονται για ένα καλύτερο αύριο,όσον αφορά το πολύτιμο αυτό αγαθό. Οι πλειοψηφία των ερωτηθέντων δεν εφαρμόζει συστήματα εξοικονόμησης νερού. Ωστόσο,έδειξε θετική στάση ως προς την ενημέρωση και τη συμμετοχή της σε προγράμματα πρακτικής εξοικονόμησης νερού.Το νερό αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των ανθρώπων. Πρόκειται για την πιο διαδομένη ανόργανη χημική ένωση στην επιφάνεια της γης και ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την ανάπτυξη και διατήρηση της ζωής. Το νερό αποτελεί κοινωνικό αγαθό,αλλά ταυτόχρονα είναι και προϊόν αφού πωλείται από το υδροδοτικό σύστημα κάθε περιοχής υπό κρατική μέριμνα. Η αξία του νερού,δυστυχώς,δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτή από την πλειοψηφία των ανθρώπων. Η απουσία ενός ορθού και ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης του νερού, η άσκοπη σπατάλη στις πόλεις, το παλαιωμένο υδροδοτικό σύστημα, οι τυχόν διαρροές, η άποψη ότι διατίθεται νερό ανεξάντλητο, η εξάντληση των αποθεμάτων νερού σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας και κυρίως η ανεπαρκής ενημέρωση είναι μερικά από τα πολλά προβλήματα,τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπισθούν. Εσφαλμένα το νερό θεωρείται ως ανανεώσιμη πηγή,με αποτέλεσμα την αλόγιστη σπατάλη του από τον πληθυσμό, ο οποίος, όμως,πρέπει να καταβάλλει συνειδητά κάθε προσπάθεια για την εξοικονόμησή του. Το νερό δεν μπορεί να αντικατασταθεί με οποιονδήποτε άλλο πόρο και αυτό το κάνει μοναδικό στο είδος του. Είναι ένα περιβαλλοντικό αγαθό που περιέχει οικονομικές παραμέτρους,σχετιζόμενες με τη διαχείριση, την επεξεργασία, τη μεταφορά και τη διανομή του. Αναμφισβήτητα, η αξία του νερού είναι ανεκτίμητη. Το νερό αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ύπαρξη ζωής στον πλανήτη μας. Αξίζει να αναφερθεί ότι,εκτός από απαραίτητο στοιχείο της ανθρώπινης ζωής,έχει αποτελέσει διαχρονικά πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες, φιλόσοφους, ποιητές, αρχιτέκτονες κ.α. Γενικότερα, το νερό είναι αναπόσπαστο στοιχείο του πολιτισμού και του ευρύτερου φυσικού τοπίου. Τα τελευταία χρόνια,λόγω της ραγδαίας αύξησης του πληθυσμού,της κατάχρησης των φυσικών πόρων καθώς και της ρύπανσης του νερού,οι κοινωνίες επηρεάζονται δυσμενώς ενώ παράλληλα πλήττεται ανεπανόρθωτα το οικοσύστημα.Οι υδατικοί πόροι αποτελούν βασικές παραμέτρους για την ανάπτυξη και την ισορροπία του οικοσυστήματός μας. Η υπερκατανάλωση του νερού και οι απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής, δεδομένης και της εκτεταμένης ρύπανσης με την ανεξέλεγκτη ρίψη απορριμμάτων, προκαλούν σοβαρά προβλήματα.Τα αποθέματα νερού δεν είναι ανεξάντλητα. Συνεπώς, θα πρέπει να εφαρμόζονται τεχνικές από τους καταναλωτές,προκειμένου να περιορίσουν τη σπατάλη στη χρήση του. Η εξοικονόμηση νερού επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους. Μερικοί απλοί τρόποι είναι το καζανάκι διπλής χρήσης, περιορισμός ροής νερού στις κεφαλές ντους, περιοριστές ροής νερού, ρυθμιστές ροής νερού, βρύσες με αισθητήρα ανίχνευσης της κίνησης κ.λπ. Άλλοι τρόποι εξοικονόμησης νερού είναι η συλλογή βρόχινου νερού σε δεξαμενές,τοποθετημένες στο υπόγειο ή στην αυλή μιας οικίας,και η χρήση αυτού για την καθαριότητα. Για να διαπιστωθεί εάν οι άνθρωποι εφαρμόζουν τεχνικές εξοικονόμησης νερού σε οικιακό επίπεδο δόθηκε ερωτηματολόγιο,το οποίο αφορούσε τις τεχνικές εξοικονόμησης νερού και την εφαρμογή τους.Το ερωτηματολόγιο συμπληρώθηκε από 70 άτομα και των δύο φύλων,ηλικίας 20-61 ετών και άνω,ενώ το μορφωτικό τους επίπεδο κυμαινόταν από λύκειο ως μεταπτυχιακό επίπεδο. Τα αποτελέσματα απέδειξαν πως οι περισσότεροι ερωτηθέντες δεν εφαρμόζουν μέτρα εξοικονόμησης νερού σε οικιακό επίπεδο,αλλά θεωρούν πως το νερό είναι ένα κοινωνικό αγαθό και θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ως προς τη μεταχείρισή του. Επίσης, ισχυρίζονται ότι η έλλειψη χρόνου επηρεάζει τη βελτίωση της συμμετοχής τους στην εξοικονόμηση νερού. Επισημαίνεται ότι οι συμμετέχοντες δεν εκτιμούν ως σωστή και επαρκή την ενημέρωση για τα μέτρα εξοικονόμησης νερού. Οι απαντήσεις των ερωτηθέντων καθώς και το ερωτηματολόγιο αποτέλεσαν ένα χρήσιμο εργαλείο,προκειμένου να διαπιστωθεί πώς ο κόσμος διαχειρίζεται το νερό σε οικιακή κλίμακα. Αποδεικνύεται ότι χρειάζεται να δοθεί μεγαλύτερη σημασία στην ενημέρωση των καταναλωτών για τα μέτρα εξοικονόμησης νερού. Θα έπρεπε να επιβάλλονται μέτρα εξοικονόμησης νερού,αν όχι σε οικιακό,τουλάχιστον σε αστικό επίπεδο. Για παράδειγμα,στις νησιωτικές περιοχές της Ελλάδος διακρίνεται έντονο πρόβλημα παροχής,λόγω αδυναμίας του δικτύου ύδρευσης να μεταφέρει νερό. Εντούτοις, αρκετές περιοχές και αρκετά νησιά διαθέτουν φυσικές πηγές, οι οποίες με ορθολογική εκμετάλλευση και διαχείριση δύνανται να προμηθεύουν πόσιμο νερό στις περιοχές αυτές.