Λίμνη Δύστου. Περιβαλλοντική εξυγίανση της περιοχής, προτάσεις ενίσχυσης, οικολογικού τουρισμού και άλλων επεμβάσεων

Abstract

Αντικείμενο μελέτης της παρούσας πτυχιακής εργασίας αποτέλεσε η περιβαλλοντική μελέτη της λίμνης Δύστου που βρίσκεται στη νότια Εύβοια. Η εργασία στοχεύει αφενός στην παρουσίαση της ιστορικής εξέλιξης της περιοχής και στην αρχιτεκτονική της, και αφετέρου στη παρουσίαση της υφιστάμενης κατάστασης και των προβλημάτων που μαστίζουν την λίμνη και επιβραδύνουν την ανάπτυξη της περιοχής Το πρώτο κεφάλαιο είναι εισαγωγικό και αποτελεί μια συγκέντρωση πληροφοριών σχετικά τα λιμναία οικοσυστήματα. Συγκεκριμένα αναφέρεται στα χαρακτηριστικά αυτών και ειδικότερα στις λίμνες του Ελλαδικού χώρου. Οι λίμνες είναι υδατοσυλλογές,1 οι οποίες έχουν μέγεθος από λίγα μέχρι και χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η μελέτη αυτών αποτελεί ξεχωριστός κλάδος της επιστήμης από τα υπόλοιπα οικοσυστήματα. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνετια μια προσπάθεια ανάδειξη των κύριων χαρακτηριστικών λιμνών στον Ελλαδικό χώρο. Το δεύτερο κεφάλαιο έχει ως στόχο του την παρουσίαση της λίμνης Δύστου. Στο κεφάλαιο αυτό θα αναφερθούν τα χαρακτηριστικά της λίμνης, στοιχεία όπως ή έκταση που καλύπτει και το βάθος και κατόπιν θα γίνει αναφορά στα χωριά της ευρύτερης περιοχής. Στη συνέχεια του κεφαλαίου θα τοποθετηθεί το φωτογραφικό υλικό που συλλεξα από την επιτόπου έρευνα στην περιοχή. Αντικείμενο μελέτης του τρίτου κεφαλαίου είναι η παρουσίαση της ιστορικής εξέλιξης της ευρύτερης περιοχής στην οποία εκτείνεται η λίμνη Δύστου. Στόχοι του κεφαλαίου είναι η κατανόηση του πως δημιουργήθηκε η λίμνη, ποία η σημασία της και η αξιοποίηση της από τον ανθρώπινο παράγοντα σε προγενέστερες εποχές. Ως προς τον τουρισμό, η μελέτη προτείνει τις απαραίτητες υποδομές και υπηρεσίες, οι οποίες θα οδηγήσουν στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου οικοτουριστικού προϊόντος που θα προσάπτει ιδιαίτερο και σαφή χαρακτήρα στην περιοχή, καθιστώντας την έτσι περισσότερο αυθεντική, αναγνωρίσιμη και κατ’ επέκταση περισσότερο ανταγωνιστική. Ειδικότερα, η μελέτη περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προτάσεις: • σχεδιασμού οικοτουριστικών διαδρομών που θα αναδεικνύουν χώρους υψηλής οικολογικής και πολιτιστικής σημασίας, • δημιουργίας ολοκληρωμένων πακέτων φιλοξενίας και οικοτουριστικών δράσεων που ή δυνατόν θα απευθύνονται και σε συγκεκριμένες ομάδες τουριστών (π.χ. Α.Μ.Ε.Α., άτομα τρίτης ηλικίας, μαθητές), ίδρυσης κέντρων ερμηνείας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος (μουσεία λαϊκής τέχνης, περιβαλλοντικά κέντρα, κλπ.), • σχεδιασμού δράσεων προβολής που θα λειτουργούν προς την κατεύθυνση της ανάδειξης της ιδιαιτερότητας της περιοχής, • ανάπτυξης υποδομών φιλοξενίας. • ανάδειξης και ενσωμάτωσης στο οικοτουριστικό προϊόν, συγκεκριμένων προϊόντων του πρωτογενούς ή δευτερογενούς τομέα. Ως προς το περιβάλλον είναι η μελέτη στοχεύει προς την κατάθεση ενός σαφούς σχεδίου αειφορικής εκμετάλλευσης των πόρων της περιοχής πάντα με γνώμονα την προϋπάρχουσα μελέτη φέρουσας ικανότητας της περιοχής. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην επιλογή εκείνων των περιβαλλοντικών παραμέτρων – δεικτών οι οποίοι θα βοηθήσουν στην κατ’ αρχάς εκτίμηση και στη συνέχεια διαρκή παρακολούθηση των επιπτώσεων του τουρισμού στο φυσικό περιβάλλον όπως, για παράδειγμα: • τη μόλυνση κάθε είδους από τη λειτουργία των υποδομών, • την όχληση στην πανίδα της περιοχής από κάθε είδους τουριστική δραστηριότητα, • τη μείωση ή υποβάθμιση οποιουδήποτε φυσικού πόρου όπως το νερό, τη χλωρίδα ή την πανίδα, • την αλλοίωση του τοπίου από έντονες παρεμβάσεις και μεγάλα έργα. Ως προς την τοπική κοινωνία, η μελέτη θεωρήσει αυτήν ως κοινωνό της τουριστικής ανάπτυξης. Υπό την έννοια αυτή, θα πρέπει να εξεταστεί: • η συμβολή της στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των αναπτυξιακών δράσεων (συμμετοχικός σχεδιασμός), • η δυνατότητα τόνωσης της ντόπιας επιχειρηματικότητας αλλά και της τοπικής αγοράς εργασίας, • η δυνατότητα ενσωμάτωσης του τοπικού πολιτισμού και της τοπικής γνώσης στο οικοτουριστικό προϊόν, • μεγιστοποίηση της ροής των ωφελειών προς αυτήν μέσω δράσεων για τους τουρίστες (π.χ. κοινοτικά έργα και υποδομές), • η ελαχιστοποίηση των πιθανών κοινωνικών επιπτώσεων από τον τουρισμό όπως οι κοινωνικές προστριβές ή η αύξηση των τιμών γης και υπηρεσιών.