Logistics και οικονομική κρίση

Abstract

Η προσέγγιση των logistics με επιστημονικούς όρους δεν έχει μακρά ιστορική πορεία αν και στον τρόπο λειτουργίας τους συναντώνται από την αρχαιότητα. Η επιλογή της μεταφοράς παραγόμενων αγαθών ή της αποθήκευσής τους για μεταγενέστερη χρήση δεν είχε αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό με αποτέλεσμα το διαμετακομιστικό εμπόριο να είναι σχετικά περιορισμένο. Ωστόσο, με τις εξελίξεις στο χώρο των μεταφορών και της αποθήκευσης αυτό άλλαξε οριστικά. Η πλεονάζουσα παραγωγή αγαθών πλέον μπορεί να μεταφερθεί και να αποθηκευθεί σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη. Η διαχρονική συμβολή των υπηρεσιών logistics είναι αναγνωρισμένη σε όλες τις ανεπτυγμένες οικονομίες μέσω της αποθήκευσης, της μεταφοράς και της διάθεσης των τελικών εμπορευμάτων. Η εκδήλωση ωστόσο της χρηματοπιστωτικής κρίσης άσκησε αναμφίβολα σημαντικές επιδράσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, τόσο σε διεθνές όσο και σε εθνικό επίπεδο. Η οικονομική κρίση όπως εκφράζεται δεν είναι τίποτε άλλο παρά μειωμένη ή αισθητή πτώση της δραστηριότητας, της απασχόλησης, του εθνικού προϊόντος, των επενδύσεων. Η πενταετία 2008 – 2013 για τον κλάδο των logistics ήταν καθοριστική. Ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεις, κυρίως μικρού μεγέθους, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο διέκοψαν τις δραστηριότητές τους καθώς δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις νέες οικονομικές συνθήκες. Η εκδήλωση της οικονομικής κρίσης επέφερε σημαντικό πλήγμα στην αναπτυξιακή πορεία που ακολουθούσε ο κλάδος των logistics. Στην εφοδιαστική αλυσίδα σημειώθηκε όχι μόνο μείωση των επιχειρήσεων αλλά και μείωση του συνολικού όγκου των εμπορικών μεταφορών, των διαθέσιμων κεφαλαίων, της χρηματοδότησης και της συνολικής ζήτησης υπηρεσιών logistics. Τα παραπάνω στοιχεία ουσιαστικά συνηγορούν στην ανάγκη χάραξης νέων αναπτυξιακών στρατηγικών. Η αύξηση του ανταγωνισμού είναι πλέον δεδομένη με την ανάπτυξη και τη χάραξη νέων στρατηγικών να αποτελούν βασικές επιλογές. Οι επιχειρήσεις logistics καλούνται να αντιμετωπίσουν ζητήματα όπως η χρηματοδότηση, ο περιορισμός του κόστους, η επιβίωση στον έντονο ανταγωνισμό κλπ. Πλέον, πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στιγμή αναγκαία η υλοποίηση ενός εθνικού σχεδίου ανάπτυξης της εφοδιαστικής αλυσίδας, ειδικά για την περίπτωση της Ελλάδα. Η σχέση μεταξύ logistics και σταθερών οικονομικών συνθηκών αποτελεί βασικό ζήτημα. Μια συνολικά κατάλληλα οργανωμένη αγορά logistics προαπαιτεί στάθμιση των οικονομικών και κοινωνικών μεταβλητών. Η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει αυξήσει τη συζήτηση σχετικά με το αν μηχανισμοί όπως φορείς του κράτους, οι ίδιες οι επιχειρήσεις, επενδυτές κλπ. θα μπορούσαν να προλειάνουν το έδαφος για τον περιορισμό των συνεπειών της. Τα παραπάνω στοιχεία ώθησαν και στην ενασχόληση με το θέμα των logistics στην οικονομική κρίση. Ο βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να αναδείξει σε ποιο βαθμό η οικονομική κρίση επηρέασε και διαμόρφωσε ένα νέο κλίμα για τον κλάδο των μεταφορών και logistics. Οι οικονομικές συνθήκες που διαμορφώθηκαν από το 2008 και διατηρούνται αν όχι επιδεινώνονται μέχρι σήμερα, ανέδειξαν μια σειρά ζητημάτων που οι επιχειρήσεις του κλάδου καλούνται να αντιμετωπίσουν. Τα βιβλιογραφικά δεδομένα αλλά και στατιστικά στοιχεία από φορείς όπως η Ελληνική Στατιστική Αρχή (Ελ. Στατ.) και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), θα βοηθήσουν στην κατανόηση της πορείας του κλάδου των logistics τόσο πριν όσο και μετά την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης ώστε ο αναγνώστης να διαμορφώσει σαφή εικόνα των επιδράσεών της στον κλάδο.