Μέθοδοι υλοποίησης βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενα κτίρια του αστικού περιβάλοντος

Abstract

Αφορμή να επιλέξουμε ως θέμα έρευνας της πτυχιακής μας εργασίας τις μεθόδους βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής, είναι τα σημαντικά προβλήματα που πλέον όλο ένα και περισσότερο διαφαίνονται σήμερα από την αλόγιστη χρήση των φυσικών μη ανανεώσιμων πόρων και οι περιβαλλοντολόγοι μας προειδοποιούν πως σύντομα θα βρεθούμε σε αδιέξοδα. Θα προσπαθήσουμε να βρούμε στοιχεία και τρόπους για να μπορέσουμε να επέμβουμε με βιοκλιματικούς τρόπους αξιοποιώντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κυρίως σε κτίρια αστικού περιβάλλοντος τα οποία και παρουσιάζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα και θα δείξουμε πως μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα κτίριο κατοικίας. Με τον όρο "βιοκλιματικός σχεδιασμόςσχεδιασμός" εννοούμε τον σχεδιασμό ο οποίος αποσκοπεί στην προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων. Επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η ανέγερση κτιρίων, αλλά και σύνολο κτιριακών εγκαταστάσεων σχεδιασμένων έτσι ώστε ναι μεν να καλύπτονται στο μέγιστο οι ενεργειακές τους ανάγκες αλλά και στο ετήσιο ισοζύγιο να είναι μηδενική η επιβάρυνση του περιβάλλοντος με εκπομπές βλαβερών για το περιβάλλον αερίων. Από τα αρχαία κιόλας χρόνια η έννοια της οικολογικής κατοικίας κατείχε σημαντική θέση στην αρχιτεκτονική. Οι άνθρωποι της εποχής ήθελαν ναι μεν οι κατοικίες να είναι αισθητικές αλλά και λειτουργικές. Συναντάμε πάρα πολλά κτίσματα κατοικιών με πρωτοπόρες για την εποχή μεθόδους κατασκευής προκειμένου να αξιοποιήσουμε τις φυσικές πηγές ενέργειας όπως είναι σπίτια που χωρίζονταν σε ορόφους ανάλογα την εποχή όπου κατοικούσαν, δηλαδή στον πρώτο όροφο τους θερινούς μήνες ενώ στον δεύτερο όροφο τους χειμερινούς καθώς διέθετε δωμάτιο με τζάκι. Συλλέγοντας πληροφορίες από έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό, και από συζητήσεις με ανθρώπους εξειδικευμένους σε τέτοιες μεθόδους καταφέραμε να προσδιορίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους παράγοντες που συμβάλλουν στην βιοκλιματική αρχιτεκτονική. Κάνοντας μια αναφορά στα βασικά σημεία εφαρμογής της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής συμπεράναμε ότι αρχικά απαιτείται η διαμόρφωση ευνοικού μικροκλίματος, ο σωστός προσανατολισμός του κτιρίου (κατά κύριο λόγο προς το νότο) αλλά και το σωστό σχήμα και η σωστή θέση του κτιρίου έτσι ώστε να εξυπηρετεί την εφαρμογή των βιοκλιματικών μεθόδων. Επιπλέον σημαντικό ρόλο παίζει η σωστή κατασκευή του κελύφους, τα άρτια ανοίγματα του κτιρίου και η κατασκευή παθητικών ηλιακών συστημάτων και κατάλληλων συνθηκών άνεσης. Υπάρχουν ακόμα σημαντικές εφαρμογές που εξυπηρετούν την μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης του κτιρίου όπως η τοποθέτηση φωτοβολταικών στοιχείων, η φύτευση, η τοποθέτηση σκιάστρων και περσίδων όπως επίσης και η κατασκευή βιοδυναμικών τζακιών και άλλον επιπλέον επεμβάσεων. Στη δική μας εργασία διαλέξαμε να επέμβουμε σε ένα κτίριο κατοικίας εντός του αστικού περιβάλλοντος και να προτείνουμε τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να επέμβουμε βιοκλιματικά σε ένα ήδη υπάρχον κτίριο. Οι βέλτιστες μετά από έρευνα κατά την γνώμη μας αποδοτικές επεμβάσεις που θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν είναι η τοποθέτηση φωτοβολταικών στοιχείων και η φύτευση στη ταράτσα του κτιρίου, η τοποθέτηση αναδυώμενων περσίδων σε κάποια ανοίγματα του κτιρίου, η κατασκευή τοιχοποιίων και τέλος η μετατροπή των ήδη υπάρχων συμβατικών τζακιών σε βιοδυναμικά. Τέλος επειδή ένα αστικό περιβάλλον δεν απαρτίζεται μόνο από σπίτια κάναμε μια αν\αφορά σε τρία κτίρια διαφορετικών χρήσεων ,σε ένα σχολείο , σε ένα πολυόροφο κτίριο γραφείων και σε ένα κτίριο βιομηχανικής χρήσης, δείχνοντας ποίες επεμβάσεις θα ήταν πραγματοποιήσιμες θέλοντας να δείξουμε ότι υπάρχει η δυνατότητα εξοικονόμησης ενέργειας και συμμόρφωσης προς το περιβάλλον από όλα τα είδη των κτιρίων.