Εφαρμογή ηλεκτρονικών φορολογικών υπηρεσιών στην Ελλάδα

Abstract

Σε εκατομμύρια ανέρχεται πλέον ο αριθμός των ανθρώπων στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο που είναι μέλη στην κοινωνία του internet. Άνθρωποι από κάθε ηλικία, μορφωτικό επίπεδο και κοινωνικό-οικονομική κατάσταση, μπαίνουν στο χώρο του διαδικτύου για να ενημερωθούν, ψυχαγωγηθούν, να επικοινωνήσουν με άλλους ανθρώπους να συνδιαλεχθούν ή ακόμα να δράσουν επιχειρηματικά. Η πληροφορική δεν έχει να κάνει πλέον με τους υπολογιστές και τις δυνατότητες τους από άποψη υπολογιστικής ταχύτητας, αλλά και με τον τρόπο ζωής μας. Ο γιγαντιαίος ηλεκτρονικός υπολογιστής που κυριαρχούσε παλιότερα έχει παγκόσμια αντικατασταθεί από προσωπικούς υπολογιστές. Η ραγδαία ανάπτυξη του internet έχει επιτρέψει την εμφάνιση νέων εφαρμογών και υπηρεσιών, μεταξύ των οποίων εξέχουσα θέση κατέχει η ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (e-Government). Οι ραγδαίες εξελίξεις που μας έχουν οδηγήσει στη Κοινωνία της Πληροφορίας και της γνώσης έχουν φέρει την Ελλάδα να έχει δημιουργήσει το δικό της «παγκόσμιο χωριό». Στο πρώτο κεφάλαιο αναπτύσσεται η αρχή του internet και η εξέλιξή του. Στην συνέχεια γίνεται αναφορά στο τι μας προσφέρει το διαδίκτυο καθώς επίσης και στην αξία που αυτό έχει αναλύοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του. Τα κυριότερα πλεονεκτήματα του είναι η εύκολη χρήση, η ευρεία κάλυψη, το χαμηλό κόστος, ενώ τα κυριότερα μειονεκτήματα είναι απρόσωπος χαρακτήρας ιστοσελίδων, κίνδυνος προσβολής από ιούς και ηλεκτρονικό έγκλημα – αξιόποινες πράξεις. Όσον αφορά το δίκαιο και την ασφάλεια του internet, ισχύει ο νόμος περί «Οργάνωσης και Λειτουργίας των Τηλεπικοινωνιών» και η ασφάλεια των δεδομένων που διακινούνται στο διαδίκτυο πρέπει να ικανοποιεί την εμπιστευτικότητα, την ακεραιότητα και την διαθεσιμότητα των δεδομένων. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναπτύσσονται οι δυνατότητες του διαδικτύου. Θα περάσουν στην εκμετάλλευση φορέων όπως του Υπουργείου Οικονομικών και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση κάνει και τους πιο δύσπιστους με τη γραφειοκρατία να αλλάζουν γνώμη. Ο όρος ηλεκτρονική διακυβέρνηση προσδιορίζει τη χρήση των τεχνολογιών πληροφορίας και τηλεπικοινωνιών για τη συνεχή βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης. Στην χώρα μας δεν υπήρχε ηλεκτρονική διακυβέρνηση διότι είμαστε η μοναδική χώρα που δεν διαθέτει εθνικό portal. Τη συνολική ευθύνη της πορείας της δημόσιας διοίκησης προς το e-Government έχει το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. (Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης) και ειδικότερα η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Πρωταρχικός στόχος του ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. είναι να θεμελιώσει θεσμικά και πρακτικά την ηλεκτρονική διακυβέρνηση στη χώρα μας και να δημιουργήσει online συναλλαγές για την άμεση εξυπηρέτηση των πολιτών και επιχειρήσεων. Στο κατώφλι του 21ου αιώνα, η Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ) δημιουργεί νέα δεδομένα και νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη, ευημερία και ποιότητα ζωής. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται εκτενής παρουσίαση για τα επιμέρους πληροφοριακά συστήματα της Γ.Γ.Π.Σ. και οι εφαρμογές που παρέχουν με τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες αποβλέπουν στην ένταξη των πολιτών στο επίκεντρο της εξυπηρέτησης στο νέο TAXISnet. Το TAXISnet αποτελεί μια ηλεκτρονική υπηρεσία οικονομικών συναλλαγών, που συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα “Κλεισθένης”. Οι σημαντικότερες υπηρεσίες που προσφέρονται σήμερα είναι η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων Φόρου Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (Ε1, Ε2, Ε3 και Ε9), των περιοδικών δηλώσεων Φ.Π.Α., των καταστάσεων Προμηθευτών- Πελατών του ΚΒΣ και των δηλώσεων Ενδοκοινοτικών Αποκτήσεων (Vies). Κοντά σ’ αυτές υπάρχει και ένας αριθμός πρόσθετων, πληροφοριακού χαρακτήρα, οι οποίες διαρκώς αναβαθμίζονται και εμπλουτίζονται. Η ανάπτυξη όλων των λειτουργιών της ιστοσελίδας Γ.Γ.Π.Σ., δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσει ο φορολογούμενος το δημοσιονομικό φορολογικό σύστημα χωρίς να σπαταλά χρόνο σε ουρές. Στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται ανάπτυξη σε μια ακόμα καινοτομία της χρήσης υπηρεσιών ηλεκτρονικών συναλλαγών και αυτή είναι ‘οι ηλεκτρονικές ταυτότητες’. Την τελευταία πενταετία πολλές από τις χώρες μέλη της Ε.Ε., σταδιακά έχουν υιοθετήσει συστήματα διαχείρισης ηλεκτρονικών ταυτοτήτων στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού των δημόσιων υπηρεσιών τους (π.χ. για φορολογικές υπηρεσίες, χορήγηση πιστοποιητικών και αδειών, κλπ). Αρμόδια στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών αναφέρουν ότι η «Κάρτα του Πολίτη» θα αποτελέσει «διαβατήριο» στον ψηφιακό κόσμο. Στόχος της κυβερνητικής εξαγγελίας είναι η δημιουργία μίας Κάρτας η οποία να χρησιμοποιείται για όλες τις δυνητικές χρήσεις (ως κάρτα δημότη, ως κάρτα ασφαλισμένου, ως κάρτα αγρότη, ως κάρτα ασθενούς, ως κάρτα μετανάστη, ως κάρτα νέου κ.λπ.). Παράλληλα με την ηλεκτρονική ταυτότητα έχουμε και την εμφάνιση της φορολογικής ηλεκτρονικής κάρτας κατά τις φοροδιαφυγής καθώς επίσης και τις φοροκάρτας για μαθητές. Το πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο αναφέρεται στο Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας που είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και εποπτεύεται από το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Σκοπός του είναι η συλλογή και επεξεργασία ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων για τα θέματα που σχετίζονται με την Κοινωνία της Πληροφορίας στην Ελλάδα, η διάχυση βέλτιστων πρακτικών και η κατάρτιση και υποβολή σχετικών μελετών και προτάσεων προς την Πολιτεία και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο. Τον Ιανουάριο του 2007 το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας προκηρύσσει την έρευνα-μελέτη με τίτλο «Μελέτη περίπτωσης για τις ελληνικές online φορολογικές υπηρεσίες και άσκηση μάθησης μέσω σύγκρισης (bench-learning exercise) με αντίστοιχες υπηρεσίες χωρών της ΕΕ». Πραγματοποιήθηκε σε 25 ευρωπαϊκές χώρες όπου ο κύριος σκοπός είναι να τονιστούν κοινές τάσεις και εξελίξεις καθώς και διαφορές στην ανάπτυξη των online φορολογικών υπηρεσιών στην Ευρώπη. Από τις 25 χώρες επιλέγονται τρεις Ελλάδα, Ιταλία, Φιλανδία. Παρουσιάζονται διάφορα στατιστικά στοιχεία και πίνακες και προκύπτουν συμπεράσματα και αποτελέσματα.