Διοίκηση ολικής ποιότητας σε δημόσιο εκπαιδευτικό οργανισμό και χρήση του μοντέλου Balanced Scorecard για αξιολόγηση της απόδοσης και της αποτελεσματικότητας. Εφαρμογή του μοντέλου BSC στο 1ο ΓΕΛ Αγ. Δημητρίου

Μουρλάς, Παναγιώτης; Καφούρου, Στυλιανή

Μεταπτυχιακή εργασία

Author

Μουρλάς, Παναγιώτης

Καφούρου, Στυλιανή

Date

2017-12

Abstract

Ο νέος τρόπος management που εκφράζει η διοίκηση ολικής ποιότητας (στο εξής θα αναφέρεται ως ΔΟΠ) επιδιώκει να βελτιώσει την ποιότητα, όχι μόνο στη φάση της παραγωγής, αλλά και στις άλλες λειτουργίες της επιχείρησης (κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικές, όπως εκπαιδευτικούς οργανισμούς). Αυτό επιτυγχάνεται με το σχεδιασμό ενός κατάλληλου συστήματος ποιότητας που συσχετίζει όλες τις κρίσιμες αποφάσεις, αρχίζοντας από την σχεδίαση του προϊόντος για την καλύτερη δυνατή ικανοποίηση του πελάτη, τη σχεδίαση της παραγωγικής διαδικασίας που θα το κατασκευάσει, του μάρκετινγκ που θα φροντίσει για την καλύτερη δυνατή ενημέρωση του πελάτη για τα ποιοτικά πλεονεκτήματα του προϊόντος και του καλύτερου τρόπου χρήσης του, καθώς επίσης και για την καλύτερη εξυπηρέτηση του πελάτη μετά την πώληση. Η ΔΟΠ πρέπει να αναπτυχθεί και να εφαρμοστεί προσεκτικά, προκειμένου να επιφέρει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα θετικά αποτελέσματα. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε την ευρύτατη υιοθέτηση και εφαρμογή της ΔΟΠ τόσο στον τομέα της παραγωγής όσο και των υπηρεσιών. Σε Ευρώπη και Αμερική εφαρμόζεται και στον τομέα της Εκπαίδευσης, ενώ στην Ελλάδα πρωτοεμφανίστηκε δειλά- δειλά στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Από την εφαρμογή της BSC στο διεθνή χώρο, αναγνωρίστηκε η θετική της συμβολή μέσω α) της αποτελεσματικότητας που προέκυψε από την αναδιοργάνωση προς μία πορεία βιώσιμης ανάπτυξης και β) της αποδοχής από το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αριστείας EFQM (European Foundation for Quality Management) και το αντίστοιχο Αμερικάνικο Malcolm Baldrige. Στη Ελλάδα στο χώρο της Β΄θμιας εκπαίδευσης η αυτό-αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου (στο εξής θα αναφέρεται ΑΕΕ), ξεκίνησε να εφαρμόζεται την Άνοιξη του 2014 στα σχολεία της χώρας μας αλλά οι συνθήκες δεν ήταν ώριμες και προς το παρόν οι διαδικασίες έχουν σταματήσει. Σε ένα εκπαιδευτικό οργανισμό, η ΔΟΠ, είναι ένας νέος τρόπος σκέψης για την επίτευξη της συνεχούς βελτίωσης και την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών. Η Ολική Ποιότητα δεν περιλαμβάνει μόνο τα αποτελέσματα αλλά εστιάζει και σε όλο το ανθρώπινο δυναμικό του οργανισμού που συμμετέχει στην προσπάθεια βελτίωσης της αποτελεσματικότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης με ποιοτικές διαδικασίες. Η εφαρμογή της φιλοσοφίας της ΔΟΠ σε ένα εκπαιδευτικό οργανισμό, που αντιμετωπίζεται ως ανοικτό κοινωνικό σύστημα, απαιτεί αυτοέλεγχο, σχετική αυτονομία και δημιουργικότητα, τα οποία αναπτύσσονται σε ένα περιβάλλον καινοτομίας και συνεργασίας με μορφές ηγεσίας που προωθούν την αφοσίωση του ανθρώπινου δυναμικού στις αξίες και στη στρατηγική του σχολείου. Ταυτόχρονα απαιτείται συνεχής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, επικοινωνία, κίνητρα και μέτρηση της αποτελεσματικότητας. Ένα σύγχρονο μοντέλο για την μέτρηση της αποτελεσματικότητας στα πλαίσια της ΔΟΠ είναι η Ισορροπημένη Κάρτα Μέτρησης (στο εξής θα αναφέρεται ως BSC). Το μοντέλο BSC αποτελεί ένα αξιόπιστο εργαλείο αξιολόγησης της απόδοσης και της αποτελεσματικότητας ενός οργανισμού βάσει του οράματος και των στρατηγικών στόχων που αυτός έχει θέσει. Ακόμα η BSC είναι ένα δυναμικό εργαλείο της διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων, αντιμετωπίζοντας τους ως κεφάλαιο και καταδεικνύει την συμβολή τους στην επιτυχία – πρόοδο του οργανισμού. Η εφαρμογή του σε εκπαιδευτικές μονάδες θα βοηθήσει στην ανάπτυξη και στην βελτίωση τους, μέσα από τον προβληματισμό και την μελέτη των συμπερασμάτων που θα προκύψουν. Στην παρούσα ερευνά μας έγινε SWOT ανάλυση και εφαρμογή της BSC στο 1ο Γελ. Αγ. Δημητρίου. Ακολούθησε μελέτη δεικτών απόδοσης και συγκεκριμένα: «Ποσοστό χαμένων διδακτικών ωρών ανά έτος», «Εκπαιδευτικοί με MST, διδακτορικό, εσωτερική επιμόρφωση, προς το σύνολο των εκπαιδευτικών στο σχολείο ανά έτος», «Αποτελέσματα προαγωγικών-απολυτηρίων εξετάσεων ανά έτος». Επίσης παρουσιάζεται εφαρμογή στα πλαίσια της συγκριτικής μεθόδου ακολουθώντας την Αναλυτική Ιεραρχική Διαδικασία για σύγκριση των σχολείων (Λύκεια) του Αγ. Δημητρίου με τρία πρότυπα Λύκεια, την Βαρβάκειο σχολή, την Ευαγγελική σχολή και το Πειραματικό ΕΚΠΑ. Τέλος στο Παράρτημα παρατίθενται η Έκθεση Γενικής Εκτίμησης (Αυτοαξιολόγηση) της Εικόνας του 1ου ΓΕΛ. ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ που πραγματοποιήθηκε το σχολικό έτος 2013-2014. Η ερευνά μας σε αυτή την διπλωματική εργασία αποτελεί την πρότασή μας για υιοθέτηση και πιλοτική εφαρμογή του μοντέλου BSC σε εκπαιδευτικές μονάδες Α΄θμιας και Β΄θμιας εκπαίδευσης της Ελλάδος.

Abstract

The new management approach expressed by Total Quality Management (from here on out will be referred as TQM) seeks to improve quality, not only in the production phase but also in the other functions of the business (profitable and non-profit organizations such as educational organizations). This is achieved by designing a suitable quality system that correlates all critical decisions, starting with designing the product for the best possible customer satisfaction, designing the production process that will build it, designing the promotion campaign that will take care of the best possible way of informing the customer about the product's quality benefits and the best way to use it, as well as for better customer service after sale. TQM must be developed and implemented carefully in order to bring positive results in the medium and long term. In recent years, we have seen the broad adoption and implementation of TQM in both production and service sectors. In Europe and America, it is also applied in the field of Education, while in Greece it first appeared in Higher Education. Since its implementation in the international arena, its positive contribution has been recognized through (a) the effectiveness that has emerged from the reorganization towards a sustainable development path, and (b) the acceptance by the European Foundation for Quality Management (EFQM) award, as well as the corresponding American Award, Malcolm Baldrige. In Greece in the field of secondary education the self-evaluation of the educational project was launched in spring 2014, but the conditions were not mature and the procedures have been stopped for the time being. In an educational organization, TQM is a new way of thinking about achieving continuous improvement and providing high quality services. Total Quality not only includes the results but also focuses on all the human resources of the organization involved in the effort to improve the effectiveness of the training provided with quality procedures. The application of TQM's philosophy to an educational organization, viewed as an open social system, requires self-control, relative autonomy and creativity, which are developed in an environment of innovation and co-operation with leadership forms that promote the dedication of human resources to values and strategy schools. At the same time, continuous training of teachers, communication, motivation and measurement of effectiveness is required. A modern model for measuring effectiveness within TQM is the Balanced Score Card (from here on out referred to as BSC). The BSC model is a reliable tool for assessing the performance and effectiveness of an organization based on the vision and strategic goals it has set. BSC is also a powerful tool for managing human resources by treating them as capital stock and demonstrating their contribution to the success of the organization. Its application to educational units will help to develop and improve them through reflection and study of the conclusions that will emerge. In our present research, a SWOT analysis and application of the BSC was performed in the 1st High school of Ag. Dimitriou. This was followed by a study of performance indicators, more particularly: "Percentage of lost teaching hours per year", "Teachers with MST, doctorate, in-house education, compared to all teachers at school per year", "Results of promotional examinations per year". Also, application is presented in the context of the comparative method following the Analytical Hierarchical Process for Comparing the Schools (High schools) of Ag. Dimitriou with three standards High schools, Varvakio School, the Evangelical School and the Experimental University of Athens. Finally, in the appendix the General Assessment Report (Self-Evaluation) of the Figure of the 1st Lyceum of Ag. Dimitriou, which took place in the school year 2013-2014, is presented. Our research into this diploma thesis is our proposal for the adoption and application of the BSC model in Greece's primary and secondary education units.